Dunea, EIS Kenniscentrum Insecten, Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
Nature Today 24-MRT-2025 – De plaagmier is een invasieve mierensoort die superkolonies vormt. In Nederland komt de soort al heel lang voor binnen het stedelijke gebied, maar in 2021 is een kolonie in het Natura 2000-gebied Meijendel & Berkheide aangetroffen, de eerste die zich op de rand van stad en natuur bevindt en daarmee een bedreiging kan vormen voor belangrijke natuurwaarden.
Er komen in Nederland vele exotische mierensoorten voor, waaronder enkele invasieve. Dergelijke invasievelingen kunnen zich over het algemeen snel en explosief voortplanten doordat per kolonie meerdere koninginnen eitjes leggen. Dit resulteert in grote kolonies met veel samenwerkende mieren. De kolonie breidt zich op die manier uit als een olievlek. Het geheel wordt dan een ‘superkolonie’ genoemd. De invasieve soorten zijn meestal ook goed bestand tegen verstoring. Alle bij ons invasieve soorten komen uit landen ten zuiden van ons en zijn dus warmteminnend. Deze invasieve mieren waren tot voor kort alleen uit stedelijke omgeving bekend. Hier komen ze terecht met uit zuidelijke landen geimporteerde tuinplanten. In stedelijke omgeving is het klimaat door de warme, stenige omgeving gunstig voor deze soorten.
Werkster van de plaagmier (Bron: Jitte Groothuis)
De plaagmier (Lasius neglectus) is één van deze invasieve soorten. Ze komt oorspronkelijk uit Oezbekistan en omliggend Centraal-Azië. In veel Europese landen komt de plaagmier invasief voor. In Nederland is deze soort waarschijnlijk al midden jaren zestig geïntroduceerd en er zijn nu veel kolonies bekend uit steden. Populaties in Katwijk, Noordwijk, Leiden, Den Haag en Wassenaar vormen het belangrijkste cluster van de plaagmier in ons land. In 2021 werd bij toeval een enorme kolonie ontdekt bij de Vlakte van Waalsdorp, een natuurgebied dat onderdeel is van Meijendel, op de rand van Den Haag. Dit is de eerste kolonie van een invasieve mier in de natuur in Nederland (en Noordwest-Europa). Afgelopen jaar is een verkennend onderzoek uitgevoerd naar de ecologische effecten die een dergelijke superkolonie heeft op de natuur.
Lees het volledige bericht op Nature Today.