Herkenning
De watergaasvlieg is een grote gaasvlieg met een oranjerode kop en een zwart lijf. De vlekkentekening op de vleugels kan erg in intensiteit verschillen. De meeste exemplaren die in Nederland worden waargenomen hebben de donkere vlekkentekening, zoals het exemplaar op de foto. Er worden echter ook geregeld dieren gezien, waarbij de tekening veel minder duidelijk is of zelfs geheel ontbreekt. Desondanks, als de biotoop en de karakteristieke vlucht in ogenschouw wordt genomen, is het bijna niet mogelijk om deze soort te verwarren met andere grote gaasvliegen.
Levenswijze
Watergaasvliegen zitten graag boven het water op overhangende takken, of vliegen met een zeer karakteristieke, trage vlucht op zoek naar prooi of partners. Als de temperatuur hoog genoeg is, zijn de dieren van de ochtendschemering tot in de avondschemering actief.
Eieren worden afgezet op droge plekken dicht bij het water. De larven, die er uit zien als grote larven van gewone gaasvliegen, leven vooral naast, maar deels ook in het water langs de oevers van beken en rivieren in helder, stromend water. Zij voeden zich met allerlei insectenlarven, maar vooral met de larven van dansmuggen Chironomidae. De larven overwinteren tijdens het tweede of derde larvenstadium. Verpopping vindt plaats in een gesponnen cocon op vochtige plaatsen, dicht bij het water.
Hoewel de populatiedichtheid soms groot is, zijn de populaties kwetsbaar vanwege de grote gevoeligheid voor vervuiling. De bekende vliegtijd is van half mei tot begin augustus met het hoogtepunt in juni. Er is slechts één generatie per jaar.
Biotoop
De volwassen dieren houden zich uitsluitend op in de directe omgeving van stromend water en jagen daar op allerlei kleinere insecten. Paringsbereide individuen gebruiken donkere, windbeschutte plaatsen als ontmoetingsplek. Daarnaast zitten ze vaak aan de onderkant van zonbeschenen elzenbladeren die boven het water hangen.
Verspreiding
In Nederland is de watergaasvlieg alleen bekend uit het oosten en zuiden en kan daar verwacht worden op alle plaatsen waar schoon, stromend water te vinden is. Ondanks de opvallende verschijning van de soort is er verder weinig bekend over de verspreiding in Nederland. Om hier verandering in te brengen wordt iedereen opgeroepen oude waarnemingen door te geven en op geschikte plekken naar de soort uit te kijken in de zomermaanden. Waarnemingen kunnen worden doorgegeven via Waarneming.nl.
